İnternet alemi, bilgi ve mitlerle dolu bir dünya. İşte bu mitlerden biri de, herhangi bir kağıdın en çok 7 kez katlanabileceği iddiası. Ancak gerçekten de kağıtlar sadece yedi defa mı katlanabilir?
Bu iddia, internetin derinliklerinde uzun süre dolaştı, ancak tamamen doğru olduğunu söylemek zor. En çok tercih edilen kağıt boyutlarından biri olan A4, yani 21 x 29,7 cm boyutlarındaki kağıtlar, kendi ölçülerine göre maksimum 7 kez katlanabilirler.
Bu nedenle, A4 kağıtların sadece 7 kez katlanabileceği bilgisi doğru olabilir. Fakat unutmayın ki, kağıdın boyutu büyüdükçe, katlama sayısı da artmaktadır.
Peki neden bir kağıdı katlamak bu kadar zor?
Aslında zorluk kağıttan değil, matematiğin karmaşıklığından kaynaklanıyor. Üslü sayılarla çarpım yaptığınızda sonuçlar hızla büyür. Bu durumu anlamak için 0,1 mm kalınlığında bir kağıt düşünün. Kağıdı katlamaya başladığınızda, başlangıçta hiçbir zorlukla karşılaşmazsınız, fakat bir süre sonra kağıt kalınlaştıkça işler zorlaşır.
Bir kağıdı 7 kez katladığınızda, sonuçta 128 sayfanın kalınlığına denk bir kağıt elde edersiniz. Bu seviyeye ulaştığınızda, A4 boyutlarındaki bir kağıdı daha fazla katlayamazsınız.
Eğer büyük boyutta bir kağıdınız varsa, daha fazla katlayabilirsiniz. Mythbusters ekibi, futbol sahası boyutunda bir kağıdı tam 11 kez katlamayı başardı.
Bu konudaki rekor ise, 2002 yılında Kaliforniya’da bir lise öğrencisi olan Britney Gallivan tarafından kırıldı. Gallivan, devasa boyuttaki bir kağıdı kendi matematiksel formülünü kullanarak 12 kez katladı ve bu başarısıyla Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.
Kağıdı katlayarak elde edebileceğiniz maksimum kalınlık ne olur?
Kağıdı ne kadar çok katlarsanız, sonuçta elde ettiğiniz kalınlık da o kadar artar. Örneğin, 0,1 mm kalınlığındaki bir kağıdı 25 kez katladığınızda, kağıdın kalınlığı 1 kilometreye çıkacaktır.
42 kez katlandığında kağıdın bir ucu Dünya’da, diğer ucu Ay’da olacaktır. Eğer kağıdı 51 kez katlarsanız, kalınlığı Güneş’imize kadar ulaşacaktır. Eğer kağıdı 90 kez katlarsanız, kalınlığı tam tamına 130,8 milyon ışık yılı olacak. Bu da Başak Takımyıldızı’nın boyutuna denk gelir.
103 kez katlandığında ise kağıdın kalınlığı, gözlemlenebilen evrenin çapına eşit hale gelir. Bu düşünce deneyi, kağıdın sadece 7 kez katlanabileceği mitini aşıp, matematiğin bize gösterdiği sınırların neler olduğunu anlamamızı sağlar. Matematik, gerçekten de inanması zor olayları içinde barındırır.